93-jarige Tinus den Elsen (rkvv Meerburg): ,,Tonny Kantebeen leerde mij voetballen”

Oude clubhelden- ,,Ik was een late roeping, op mijn 35 ste ben ik pas gaan voetballen. Dat was begin jaren ’60 van de vorige eeuw. Van voetballen was het nooit gekomen, er moest gewerkt worden. Meerburg ging op zaterdag voetballen. Vrienden hier van de Weipoort meldden zich aan, de jongens van  Berk, Turk, Olijerhoek, mijn broer Kees en ik. We vormden een vast team, bij Meerburg stonden we al gauw bekend als het Weipoortelftal, we waren van de gestampte pot. Niet lullen, maar poetsen.”

Ruzie

,,Welkom in mijn nederige hut,” zo worden Bep de Lange en ik verwelkomd door Tinus den Elsen. Bep de Lange? Ja, Bep de Lange. Het heeft enige voet in de aarde gehad aleer Tinus bereid was om LeidenAmateurVoetbal te woord te staan. Hij vindt zichzelf geen held, zijn voetballoopbaan was van korte duur en van geschiedenismakende prestaties is geen sprake. ,,Vooruit, kom maar een keer, maar neem mijn vriend Bep de Lange wel mee. Zonder hem wordt het niks.”

Een hartelijke begroeting. Tinus den Elsen (links) wil alleen met LeidenAmateurVoetbal praten wanneer Bep de Lange daarbij ook aanwezig is.

 

Bep de Lange (80) is evenals Den Elsen een Meerburger in hart en nieren. Hij verdedigde weliswaar het doel bij RCL en SVLV, maar stond de langste tijd van zijn voetballoopbaan bij Meerburg onder de lat. Wie hem probeerde te passeren moest met een tank het veld opkomen. De Lange is aangenaam verrast dat zijn oudere maat een voorwaarde stelde aan het interview. ,,Weet je,” zegt hij, ik heb altijd ruzie met Tinus. Hij weet voortdurend  alles beter, heeft het hoogste woord en wil mij constant te slim af zijn.” Dat blijkt humoristisch bedoeld te zijn, a running gag in het  Engels, ofwel: een herhaling van steeds ongeveer dezelfde grappen. Bij Bep en Tinus is dat ‘ruzie’, al jaren. In menige sportkantine zorgden ze voor de nodige ophef. Nu is het ook meteen raak. Bep: ,,Mijn stok is langer dan die van jou”, Waarop Tinus opmerkt: ,,De mijne is uitschuifbaar, dus langer dan de jouwe.”

,,Weet je dat er een extra ledenvergadering moest worden belegd om toestemming te krijgen de contributie met 5 cent te verhogen?”

100 jaar?

De lichamelijke ongemakken die met het klimmen der  jaren toenemen passeren in sneltreinvaart de revue. Het lopen gaat Bep wat moeilijker af en Tinus krijgt binnenkort een nieuwe pacemaker, de oude is aan vervanging toe. Verder gaat alles zijn gangetje. Het tweetal heeft elkaar een paar dagen eerder ook ontmoet. In het kader van het 90-jarig bestaan van Meerburg kwamen Meerburg-coryfeeën van weleer, zoals Jelle Korbee, Martin van Kins, Marcel Zwetsloot, Dennis Vermont en clubtopscorer Joep van Vuren in actie.

Ter gelegenheid van het 90-jarig bestaan van rkvv Meerburg speelden de sterren van toen onder de ex-selectietrainers Hein van Heek en Ben Kottenhagen op 29 september een erewedstrijd. Rechts staat Tinus (met stok).

 

Tinus verrichtte de aftrap, terwijl Bep als vanouds als speaker optrad. Onder de bezielende leiding van de voormalige selectietrainers Hein van Heek en Ben Kottenhagen kwamen de namen-van-toen binnen de lijnen. Arbiter Jo Hermsen floot ruim voor tijd af toen het scorebord de vele doelpunten (in het voordeel van de Kottenhagen-elf) niet meer kon verwerken. Bep en Tinus zijn eensluidend – en dat mag een verrassing heten – over de wijze waarop het 18e lustrum van de club is gevierd. ,,Op naar de 100 jaar”, roept De Lange  euforisch. Den Elsen  onthoudt zich – voor het  eerst! – van commentaar. Je ziet hem denken.

In dit spaarpotje (een mini-olifantje) spaarde Tinus halve en hele centjes. Een gekoesterd kleinood.

SJZ

Zo er een paradijsje, een oase op aarde bestaat, is die te vinden in de Weipoort in Zoeterwoude, op loopafstand van de hectiek die het dagelijks leven in zijn greep houdt. In dit landelijk stukje Randstad lijkt de tijd stil te staan. Op het uiterste puntje van de Weipoort – de Hoek – daar werd vader Den Elsen geboren. Naarmate het gezin in de beste katholieke traditie groeide, werd er verhuisd naar waar Tinus nu nog woont. Het uitzicht? Magnifique! Aan de voor- en achterkant schier eindeloos uitgestrekte graslanden, waar de weidevogels als de kievit, scholekster, grutto en wulp broeden, hun voedsel en rust vinden, alvorens door te vliegen naar verre einders.

Daar mag de bejaarde voormalige voetballer graag zitten, rond kijken en genieten. ,,Dat van die oase zien wij niet meer”, zei een Weipoorter, toen we hem de weg vroegen. Jammer.

Het leven van de Den Elsens bestond uit werken, dag in dag uit. ,,Zodra je kon lopen, moest je meehelpen”, zegt Tinus. ,,Later, voor en na school werken op de groentetuin.” Met de kippetjes op stok en voordat de haan kraaide opstaan. Dat is nog steeds het ritme van Tinus, al staat hij nu iets later op. Uitgaan was er niet bij. ,,Op zaterdagavond werd de haan van  de kerk af gehaald”, weet Bep. ,,Hij mocht eens gaan wippen.”

Waarom gingen de Weipoorters niet voetballen bij SJZ, ook een katholieke club en nog dichter bij huis ook. De gastheer houdt het op: ,,SJZ? Ik kan die naam niet horen.” Bep kent de reden waarom Tinus en zijn makkers naar de Rijndijk gingen: ,,Ze voelden zich meer welkom en meer thuis bij  Meerburg.”

De bijna jaarlijkse ontmoetingen tussen beide clubs, altijd goed voor veel volk langs het veld, zijn hoogtepunten van het seizoen. Dan wordt er in de derde helft geen onderscheid meer gemaakt of je van de ene of de andere club bent, de biertjes gaan in hoog tempo rond.

Meerburg-voorzitter Jos Silverentand benoemt Jan Zandbergen (links) tot Erelid. Tinus, bescheiden op de achtergrond ontvangt later eveneens deze onderscheiding.

‘Kleintje’

Toen Meerburg nog aan de Hoge Rijndijk voetbalde en met een zekere regelmaat promoveerde (en weer degradeerde) konden de wedstrijden vanaf de weg gevolgd worden.  Tot verdriet van de penningmeester, hij liep entreegeld mis. Om ‘zwart kijken’ tegen te gaan werd er een afscherming van jute gespannen over de breedte van het veld. Dé oplossing.

Bij de zwart/witte formatie hadden de spelers bijnamen. Tinus werd aangesproken met ‘Kleintje’, Jos Brouwer met ‘Lawaaipapegaai’, Piet de Jeu met ‘Gino’ en Peter Vlasveld met ‘Oor’. “En jij werd ‘Tante’ genoemd, Bep,”glimlacht Tinus. ,,Jij stond maar te beppen in het doel. Leen Dompeling werd ‘Puck’ en een van de Van der Heijdens ‘Speer’.”

Als speler schreef Tinus geen geschiedenis. Daar was zijn loopbaan te kort voor, 5 seizoenen. ,,Bij een nogal heftige aanvaring liep ik een dubbele beenbreuk op”, herinnert de vitale 90-er zich. ,,Daar ben ik een jaar zoet mee geweest. Toen heb ik ook mijn voetbalschoenen aan de wilgen gehangen.” Hij bleef Meerburg wel trouw, tientallen jaren, als vrijwilliger, met als  taak het onderhoud van het veld. ,,Maar Tinus deed meer”, vult Bep aan: ,,Hij kalkte de lijnen, hing de netten op, zorgde voor de hoekvlaggen en zag er op toe dat het veld elke week een biljartlaken was.” Hier moet Tinus toch echt ingrijpen, corrigerend optreden. Te veel lof wordt hem toegezwaaid, vindt  hij: ,,Je overdrijft, Bep. De velden waren toen niet als tegenwoordig. Ik heb nog meegemaakt dat ik koeienvlaaien moest oplepelen en afvoeren en schapen achter de afrastering moest jagen. Op zo’n veld rolt een bal niet als  een zonnetje.”

Bep de Lange wordt in 1999 benoemd tot Meerburger van het Jaar. De voormalige doelman, hier met zijn Riet, stond jaren tussen de palen, vlagde en speakerde en was actief op nog meer fronten.

Specialist

Den Elsen komt op stoom. Trainers komen ter sprake. Dan blijkt dat voormalig UVS-spits en de vaste man die de strafschoppen nam en zelden of nooit faalde, Tonny Kantebeen, als trainer een belangrijke rol heeft gespeeld in de zo abrupt geëindigde voetballoopbaan van Tinus: ,,Kantebeen heeft mij voetballen geleerd”, klinkt het dan. Tinus kijkt rond om te zien welke uitwerking deze uitspraak heeft. Geen. Hij trekt zich daar niets van aan en vervolgt: ,,Tonny zag welke  capaciteiten ik had. Dat was op de eerste plaats mijn snelheid, ik liep iedereen eruit en trok de bal op het juiste moment voor. Hij zag in mij ook de man voor de strafschoppen. Ik had een poeier in huis. Hij leerde mij hoe strafschoppen te nemen: een halve meter hoog en een halve meter links of rechts van de keeper. Altijd raak. Daar trainden Tonny en ik elke week  op. Voor zover ik mij herinner heb ik nooit een strafschop gemist. Moet je nu eens kijken. Die duurbetaalde jongens die van 11 meter huizenhoog over schieten. Tsjonge, tsjonge.”

In huize Den Elsen werd nauwelijks aan sport gedaan. Werken, luidde de boodschap. Van de drie meiden zat er niet een op een club, van de vijf jongens waren Tinus en Kees sportief actief. Broer Kees behaalde de nodige kampioenschappen bij de Veteranen. Maar dat telt niet, volgens Tinus.

Duitsland

Als knecht werkte Tinus op een tuinderij, dat is best pittig. Flink veel spitten, allerhande soorten groenten uit de grond trekken en de volgeladen boot al bomend naar de veiling in Leiden varen. Dat is ook goed voor de conditie en je krijgt er spierballen van. Natuurlijk werd er ook regelmatig in ’t Wedde gezwommen. Tegenwoordig gaan de groenten van het land direct naar de fabriek.

Tuindersknecht staat ook als beroep aangegeven op een identiteitskaart uit 1941. Boerenknecht is doorgestreept. Tinus: ,,Dat was de tijd dat je verplicht moest of vrijwilliger kon werken in Duitsland. Als boerenknecht zou ik opgeroepen zijn, als tuindersknecht was ik hier hard nodig. Ik hoefde ook mijn fiets niet af te staan.” Later werden de regels aangescherpt: radio’s en fietsen inleveren en op de trein naar Duitsland. Ook Tinus. Hij werd te werk gesteld in Wuppertal. ,,Ich spreche noch immer Deutsch”, meldt hij met stemverheffing en accentloos. Den Elsen werd bevrijd door de Amerikanen, aan de Hoge Rijndijk afgezet en zo paradeerde hij huiswaarts.

Door van boerenknecht tuindersknecht te maken, hoefde Rinus niet in Duitsland te werken. Later was ook hij de pineut.

Incident

Oktober 1957. Bep de Lange gaat met voetbalvrienden naar Leiden. Daar komt de Amerikaanse platinablonde ‘actrice’ Jayne Mansfield in Luxor aan de Stationsweg haar film ‘The girl can’t help it’ promoten. De limousine wordt voorafgegaan door wielrenners van Swift, die later een erehaag vormen. Het publiek is massaal opgekomen. Er is geen doorkomen aan. Mansfield heeft een duizelingwekkend décolleté (haar handelsmerk), dat weten haar fans en die willen dat zien natuurlijk. Het onthaal is ‘oververhit’, zal de krant later melden. Het lukt Bep en zijn vrienden tot bij Ruteck’s te komen.  Dan verschijnen politieagenten, zij manen de laaiend enthousiaste menigte ‘in beweging’ te blijven. Bep maakt wat sprongetjes en een van de agenten vraagt of Bep hem voor de mal houdt. ,,Nee hoor, ik ben in beweging, dat ziet u toch”, antwoordt hij correct. Waarna de juut hem een knal met de gummiknuppel geeft. Van Jayne Mansfield geen glimp voor Bep.

Beide mannen zijn gelauwerd door rkvv Meerburg. Tinus is Erelid en werd in 1983 uitgeroepen tot Meerburger van het Jaar. In 1999 werd Bep tijdens de Nieuwjaarsreceptie benoemd tot Meerburger van het Jaar, onder meer voor zijn ‘veelzijdige activiteiten’ voor de club. Voor zijn belangeloze werk voor Stichting Sportpromotie Leiderdorp ontving Bep de Zilveren Speld van Leiderdorp. Allemaal terecht, mannen als Tinus en Bep zijn de smeerolie voor en van een club.

,,Het gaat goed met Meerburg”, aldus de mannen. ,,Hoe  dat komt? Het zal iets te maken met het rooms-katholieke verleden van de vereniging. Het rk komt nog altijd in de naam voor. Verder, omdat men  bij Meerburg geen kapsones heeft en de mens zoals hij is waardeert.”

Wandelend naar de auto van LeidenAmateurVoetbal voor de statiefoto, laat Tinus weten: ,,Weet je wat zo wonderlijk is, Cees, in het ziekenhuis zeggen ze: in beweging blijven, Den Elsen, en mijn cardioloog heeft me opgedragen het vooral rustig aan te doen. Snap jij het?”

‘Statiefoto’, een blijvende herinnering aan een bijzondere middag in de Zoeterwoudse Weipoort.

Tinus den Elsen: “Ik heb ’t in mijn leven best naar mijn zin gehad.”

Bep de Lange: “Ik was een geblokte doelman, zag er vervaarlijk uit, ze bleven ’t liefst 4 meter uit mijn buurt. Haha.”

————————————————————————————————————————————————————————————————————————————-

De zoen van Rinus Terlouw. Op zondag 13 oktober 1957 verrichtte een stralende Jayne Mansfield op Het Kasteel de aftrap van de wedstrijd Sparta-DOS. Aanvoerder Terlouw – ‘ijzeren’ Rinus – mocht de diva voor de aanvang zwoel kussen, op de mond. Kennelijk waren de Rotterdammers zo onder de indruk van de aanwezigheid van de vamp dat ze van de mat werden gespeeld. Het werd 1-7. Rinus Terlouw zette in 1965 een punt achter zijn activiteiten in het voetbal. Hij wijdde de rest van zijn leven aan de Gereformeerde Gemeente in Nederland. Hij werd diaken, verbrak elk contact met de sportwereld en stuurde onderscheidingen die verband hielden met zijn prestaties in de voetbalsport terug naar de KNVB.

————————————————————————————————————————————————————————————————————————————

Repro’s uit ‘De roemrijke geschiedenis van rkvv Meerburg’:  J.P. Kranenburg

Actuele foto’s: Wim  Borst, Hennie Muller e.a.

Met dank aan Freek Versteegen (Stichting Oud-Zoeterwoude)

 

Premier League tickets