Ze zijn niet meer piep, maar ook lang nog niet stokoud, de mannen die op maandag- en vrijdagmorgen bij Lugdunum in de Kikkerpolder aan het werk zijn. ,,Werk, nee, dit is geen werk, meer een prettige en sociale manier om met elkaar bezig te zijn voor de vereniging.” Ben van Weerlee, Willem Moen, Kees Mooten, Aas Slingerland, Jerry Niks, Koos van Egmond en Frans Montanus. De schoonmaakploeg van de Kikkers, een hechte groep, in de wandel grappend ‘de mannen van de Cemsto ‘ genoemd.
In tegenstelling tot dit Leidse Schoonmaakbedrijf worden de mannen niet de bestuurskamer, kantine en kleedkamers ingestuurd om alles voor een hongerloontje spic ’n span te maken en ook nog eens voor hetzelfde ‘geld’ de toiletten te reinigen, zoals het ooit aan de Stationsweg gezetelde bedrijf deed. Nee, alle werkzaamheden worden al vele jaren als vrijwilliger uitgevoerd.
Op dit punt aangekomen grijpt Frans Montanus (81) in en vult aan. De éminence grise wijst op twee ingedekte tafels, compleet met servetten, en zegt: ,,Wanneer wij straks klaar zijn, maak ik een lunchje klaar. Vandaag staan kroketten met brood op het menu.”
Op vrijdagmorgen wordt alles in gereed gebracht om een dag later de gastheer te zijn voor de vele voetballers, begeleiders, scheids- en grensrechters, supporters en het publiek uit Leiden en omgeving. Dan wapperen de vlaggen iedereen een warm welkom toe
Clubliefde
Frans is de spreekbuis van het gezelschap, hij vertelt dat op maandagmorgen het complex wordt schoongemaakt, inclusief de keuken en de bar. Zwerfvuil verdwijnt in de daarvoor bestemde containers. De uit te voeren taken en de daarbij behorende ‘poppetjes’ staan vast, alleen de natte groep wordt door wisselende werkers verzorgd. Bij toerbeurt. De schappen met snoep, mars, gevulde koeken, stroopwafels en andere zoetwaren en chips worden bijgevuld, in de koelkast worden de frisdranken en biertjes met zorg op de juiste temperatuur opgeslagen.
Het ‘cleanteam’ bestaat uit ras-Lugdunummers, ze hebben allemaal een jarenlange band met de club, die verder gaat dan het balletje trappen toen dat nog soepel ging. Lugdunum is een deel van hun leven, ze zijn met de club getrouwd en staan pal voor de groen/witte kleuren, in voor- en tegenspoed.
,,Clubliefde heet dat”, zegt Frans, eenvoudig. Het is een vanzelfsprekendheid geworden. En wanneer er dan iemand wegvalt, zoals onlangs Kees Botermans, wordt er gezamenlijk gerouwd. ,,Botermans”, mijmert Montanus. ,,Het bericht van zijn overlijden heeft ons geschokt. Kees hoorde bij Lugdunum als C bij A, als Peek bij Cloppenburg. Hij was een baken van rust, wist na een dikke nederlaag op de juiste manier te relativeren. Kees was zichzelf, een vrolijke, positieve, warme man.”
Dan laat Frans lezen wat Kikkerpolder-huisgenoot LSVV ’70 over hem schreef: ,,Kees Botermans laat iets na, iets waar niet alleen Lugdunum of LSVV ’70, maar elke amateurclub dringend behoefte aan heeft. Heb tijd en aandacht voor elkaar, maak plezier en laat het optimisme de basis zijn van alles.”
‘Loopbaan’
Geen grote woorden van Frans, die na een opleiding aan de ambachtschool (Haagweg 4) op 14-jarige leeftijd aan de slag ging (,,Ik moest zwaar werk doen en kreeg 6 gulden per week, je reinste kinderarbeid”), zich ontwikkelde en slaagde als uitvoerder in de bouw, op de vraag: Waarom Lugdunum? Hij komt tot: ,,Het is een gezellige club, altijd geweest. Ons kent ons, op een prettige manier.” En het voetbal? ,,Dat is voor mij altijd bijzaak geweest, ik was geen getalenteerde speler, ik kende mijn beperkingen.”
Bij Voetbalvereniging Nieuw Leiden (VNL), in 1948 opgericht door de rooms-katholieke geestelijken van de Josephkerk aan de Herensingel, begon Frans zijn ‘voetballoopbaan’: ,,Ik was toen 12 of 13 jaar en een van de eerste leden die zich inschreven.” Hij werd doelman. Waarom? ,,Niet omdat ik keepers als Kraak, Landman, De Munck en Van Raalte bewonderde, ik wilde op doel omdat ik te lui was om te voetballen. Haha.” Foto’s uit die tijd heeft Frans niet. Ook niet van de Lugdunum-teams waarin hij speelde. Hij is altijd doelman gebleven. Verder herinnert hij zich dat Jan Breedeveld, zoon van de Lugdunum-voorzitter ook bij VNL voetbalde, en Bert Strijk, de vader van wethouder Robert Strijk, Jan Hees, Joop en Jan Bekkering en Jan Groenendijk, de vader van Alfons. In 1959 stapte hij op dringend aanraden van vriend Martin Optendrees (toen ook bestuurslid van Lugdunum) over naar de groenwitten. VNL en VTL (Vlug Trouw Lenig) fuseerden in 1991 en gingen door als VCL (Vlietcombinatie Leiden). Maar toen had Montanus alle rangen bij Lugdunum al doorlopen. En nooit het eerste bereikt. Of toch? ,,Ik heb een paar keer reserve gestaan. Een keer moest ik invallen, toen Henk Kerkvliet uitviel.”
Toen en Nu
Tot zijn 33ste heeft Frans gekeept en daarna tot zijn 44ste bij de veteranen ‘op alle plaatsen’ in het elftal gestaan. Mooie tijd met Bart de Roo, Gijs Collé, Kees Vermond, Arie Willebrand en Daan van der Berg. Hij heeft met Kees Mooten en Koos van Egmond gevoetbald, die ook al jaren in de schoonmaakploeg actief zijn. Allemaal namen die in een adem met Lugdunum genoemd worden.
Bij de Veteranen wist Frans zich te onderscheiden als ‘makkelijk scorende midvoor’: ,,Ik had een hard schot in mijn pantoffel en joeg de bal ook koppend binnen. Nooit een hersenschudding opgelopen.”
Van trainers als Joop de Wolf en Bas Wallaard zegt hij het nodige te hebben opgestoken. Hij signaleert verschillen tussen toen met nu, zonder er een oordeel over te geven: ,,De kleding moest je zelf wassen. Gratis shirts of schoenen? Vergeet het maar. Bij De Zwarte Wolf kreeg je een beetje korting.”
Toen Lugdunum 75 jaar bestond, zat Frans in de Jubileum Commissie. Ook was hij lid van de Contact Commissie en het Jeugdbestuur.
Organiseren, meedenken en meedoen zit in zijn bloed. Nu alleen bij Lugdunum. De jazzliefhebber die hij ook is, heeft samen met Henny Kwik (,,Hij heeft een blauwe maandag bij Lugdunum gespeeld”) Jazz On Sunday opgericht, dat onlangs 40 jaar bestond. Jazz On Sunday, ooit opgezet om de doorgaans saaie zondagmiddag bruisend door te komen, heeft alle bekende jazzmusici naar Leiden gehaald. Weer een club, waarvan hij Erelid is, gekenmerkt door een ontspannen sfeer, gezelligheid.
Dat ‘gezellig’ komt voortdurend terug in het gesprek. Frans vindt veel gezellig: klaverjassen, koken, tennissen met onder meer Jos Nieuwenburg (van DoCoS) en Jan Bonnet, jeu de boules en biljarten (Driebanden, Kader en Libre, met onder anderen Herman Vermeer (van UVS). Van veel vrije tijd is dus weinig sprake. Hoewel, heel soms weet hij in een jaar 1000 uur vrij te maken om een Sloepie te bouwen.
Frans en Greet , die meer dan 50 jaar zijn getrouwd, wonen in de Professorenwijk, in een woongroep Beijerinck, waar gezelligheid en een goed onderling contact troef zijn. Medebewoners zijn onder meer Henk en Greet de Cler (Lugdunum), de ouders van Tim en Henk, saxofonist Gerard Reichardt en Thea van Kooperen van de 3 October Vereeniging en … Jazz On Sunday. Zo komen de liefdes jazz en voetbal naadloos samen, en daarmee is de cirkel – nee: de bal – weer rond.
Foto’s: Pieter Hoeberichts
