Een merkwaardige man: Fred Beerenfenger. Heb ik hem vooraf uitgebreid verteld dat de rubriek ‘Helden’ aandacht aan hem wil wijden, is er eindelijk een afspraak tot stand gekomen (de heer Piet Kruit, oud-voorzitter, ging voor, vond hij) komt hij aanzetten met foto’s en verhalen over UVS, de club. Foto’s uit de oude doos (Wassenaarseweg, toen nog doodlopend, gele tram, cricketmat en -oefenkooi) en anekdotes (door hem ‘anekedotes’ genoemd: ,,Moet jij nog weten, chips met een zakkie blauw erin”) over sterren-van-toen als Cor Verhoogt, de Kantebeentjes en de keepers Koos van Putten en Martien van Well. Ho maar, daar komen wij niet voor.
Op het krachtige: ,,Nee, Fred, het gaat deze keer over jou, over jou alleen”, van fotograaf Johann Kranenburg en mij, komt de niet mis te verstane reactie: ,,Voor mij? Ben je helemaal belatafeld en betoeterd tegelijk? Ik heb niks te vertellen! Als voetballer heb ik geen prestaties geleverd die in het archief van UVS zijn terug te vinden. Ook of zelfs geen voetnoot in de boeken over de vereniging.”
Over dat laatste – het archief – heeft Fred (70) absoluut gelijk. Als archivaris van UVS weet hij als geen ander, tot in details, wat er is bewaard aan knipsels en digitaal is opgeslagen. Hij werkte redactioneel mee aan drie lijvige boeken over de geschiedenis van UVS (Uit Vriendschap Saâm) en daarin kan hij natuurlijk niet ophakken over zijn eigen voetbalkunsten binnen de witte lijnen. Daar heeft hij een eerlijke verklaring voor: ,,Wanneer ik dat gedaan zou hebben, zou het lijken op de slager die zijn eigen vlees keurt. Zo zit ik niet in elkaar, Mentink.” Helder.
Inspectie
Een behoorlijk lange ouverture alvorens er gefloten kan worden om het interview in een koude achterkamertje (met een galerij historische foto’s!) van het UVS-complex te beginnen.
Vrijwilligers – door Fred kozend ‘Dreamteam’ genoemd, treffen op deze vrijdagmorgen voorbereidingen voor de zaterdag. Alles moet morgen spic & span zijn voor spelers, begeleiders, scheids- en grensrechters én publiek. ,,Je bent gastheer of niet”, klinkt het nuchter.
Fred Beerenfenger is ruim zestig jaar lid van de Kikkerpolderclub. Zijn carrière ‘zonder noemenswaardige hoogtepunten’ (woorden van de Held zelf) is in anderhalve zin samen te vatten: ,,Pupillen, aspiranten, regionale jeugd en senioren (UVS 3 t/m 8 tot zijn 50ste jaar). Altijd in smetteloos blauw/wit.”
,,Wanneer wij aan de Wassenaarseweg moesten trainen – er waren nog geen reguliere jeugdcompetities, wel onderlinge oefenpotjes – stonden wij vooraf keurig in lijn opgesteld; de heren Toon Spierenburg, Dirk Bakker, Isaac Sieval en Jan Bekooy, onze leiders/trainers, inspecteerden de voetbalschoenen (die moesten schoon en ingevet zijn), de veters (wit behoort wit te zijn) en het tenue zonder één vlekje. In orde bevonden? Dan het veld in voor de training, inclusief kopgalg en bal met veter!”
,,De tijden zijn veranderd”, constateert Fred. ,,Deels jammer, deels vanzelfsprekend. De goeie oude tijd is niet terug te halen. Trouwens, mijn goede moeder, ze is 94 jaar, zou zeggen: ‘de goeie ouwe tijd? Die heeft nooit bestaan’. Een doordenkertje.”
Werd in het nog niet zo lang verleden nooit een broekje, shirt of kousen na een wedstrijd in de kleedkamer achtergelaten (‘Je zou thuis op je donder hebben gekregen’), nu is er na een seizoen zo’n stapel kleren over (‘Ja, ook dure spullen’), daarmee kun je de elftallen van een middelgrote club van top tot teen in het pak steken, inclusief voetbalschoenen. Er zijn verenigingen, weet Fred, die deze kleren wassen en strijken en aan het begin van het seizoen voor een vriendelijk prijsje aan leden verkopen. Kassa!
‘Notaristijdperk’
Wie de drie boeken over de geschiedenis van de in 1914 opgerichte club, uitgegeven in 1984, 1989 en 2014, doorbladert, kan lezen dat Beerenfenger bestuurlijk van het ‘notaristijdperk’ is. Hij diende 18 jaar onder voorzitter mr. Bart van Leeuwen, die een kwarteeuw als voorzitter de Ambassadeur van de club was.
Fred krijgt het moeilijk over zijn lippen welke functies hij binnen UVS heeft vervuld. Omdat de aanhouder altijd wint, ben ik tot het volgende indrukwekkende lijstje gekomen:
· Kaderlid Jeugdcommissie 1967 – 1974
· Secretaris Elftalcommissie 1974 – 1981
· Algemeen secretaris/dagelijks bestuur 1981 – 1999
· Voorzitter Jubileumcommissie 100 jaar bestaan
· Redactie Clubblad Blauwwitter 1981 – 2013
· Begeleider/contactpersoon G-voetbal 1999 – heden
Het complex van UVS, met name kantine en kleedkamers, is aan vernieuwing toe, is het eerste wat Fred kwijt wil. Vrijwilligers knappen op waar dat nodig is, maar het blijft dweilen met de kraan open. Voor dit soort problemen moet UVS maar naar sportwethouder Paul Dirkse.
G-voetbal
In de bestuurskamer zitten de leden van het ‘Dreamteam’ te steggelen over klaverjassen, Amsterdams of Rotterdams. Wie Fred op zaterdag wil treffen, gaat de kantine in (‘Nog een echte, ouderwetse, met voetbalfoto’s aan de muur’), hij heeft een vaste stek bij de nooduitgang (‘Ouwelullenhoek!’).
Hij mag dan als UVS’er pursang (nooit speelde hij voor een andere club) de nodige bestuurlijke taken achter zich hebben gelaten, hij is al jaren actief bij een tak van de club, die hem zeer dierbaar is: het G-voetbal. ,,Het G-voetbal is een samenwerkingsverband met Vrije Tijd & Vorming (VTV, v/h Club 58) en UVS”, legt hij uit. Hij put daar veel plezier en energie uit. Het plezier van het spelletje straalt er van af. Hij is al sinds 1989 met het G-voetbal bezig, maar wil benadrukt zien dat de helaas te vroeg overleden Dick Kikkert de grote animator van het G-voetbal bij UVS is geweest.
Hij flitst in een tempo, dat Matthijs van Nieuwkerk hem niet na zou doen, over op een verhaal toen hij als jochie bij UVS samen met maatje Herman Schuchhard het ‘ballenbootje’ – dat altijd in de wetering lag, voor andere doeleinden dan het uit de sloot halen van ballen – had losgemaakt. Toenmalig terreinknecht aan de Wassenaarseweg, Sam Meerburg, betrapte de jongens en ze konden zich net met de voeten aan het bootje aan een overhangende boom vast klampen. Dit alles boven het water hangend. Wat een grote zeldzaamheid was ….. er verscheen bij die aanblik een glimlach op het doorgaans strenge gelaat van Sam. Uiteraard wel een donderspeech!
Vraag en antwoord
Dan maar meer to the point: vragen en antwoorden.
CM: ,,Is Mary, jouw vrouw ook een voetbalster?”
FB: ,,Nee, zij heeft korfbal gespeeld bij KNS.”
CM: ,,Niemand in de familie die aan het spelletje is verslaafd?”
FB: ,,Mijn zoon Kevin speelde in de jeugd van UVS en vv Leiden. Het zag er naar uit dat mijn kleindochter Romee carrière zou maken. Helaas, ze kon er geen pepernoot van en is gestopt. Ja, mijn broer Hen heeft gevoetbald bij UVS en is trainer geweest van onder andere UVS, VV Leiden, De Sleutels, Alphia, Meerburg en LFC.”
CM: ,,En je vader?”
FB: ,,Mijn vader – Koos, voor zijn vrienden, speelde bij Edelachtbare Boys, het fabrieksteam van de sigarenfabriek in de Oosterkerkstraat. Maar mijn vader was meer een visser. Aan hengelen had hij zijn hart verpand, de rust, de stilte, hij vond dat prachtig na een week hard werken in de grauwe fabriek.”
CM: Voor welke voetballers stond jij te juichen?
FB: ,,Mijn favoriet was Piet Keizer, hij stuurde met zijn schaar iedere tegenstander het stadion uit.”
CM: Welke scholen heb jij doorlopen?
FB: ,,Na de lagere school ging ik naar de MULO, vervolgens naar de Gemeentelijke Middelbare Handels Dagschool in Den Haag en deed daar de nodige praktijkexamens.”
CM: Waar speelde jij toen je jong was?
FB: ,,In de Kooi (Atjehstraat). Toen nog was de grens Timorstraat/Ringkade. Met wie ik daar speelde en kattenkwaad uithaalde? Ik weet het echt niet meer.”
CM: ,,Waar komt de naam Beerenfenger vandaan?”
FB: ,,Geen idee. Moet ik nog eens een keer uitzoeken. Vrij vertaald vanuit het Duits betekent het bessenplukker.”
CM: ,,Luisterde jij vroeger naar de sportprogramma’s op de radio?”
FB: ,,De VARA, daar luisterden wij naar. Op zondag, 10 minuten voor 6, kwam Bob Spaak met de uitslagen. Weet jij dat Jan de Troye ook aan dat programma meewerkte? Jan de Troye speelde in het eerste team van ASC. Om kwart over 4 moest hij als een razende naar de studio in Hilversum. Ik ben nog steeds een VARA-jongen, eens rood, altijd rood. Ook volgde ik de Tour de France op de voet, met Jan Cottaar als presentator.”
CM: ,,Had jij iets met sport en radio?”
FB: ,,De interlandwedstrijden werden door Ad van Emmenes verslagen. Ook door Leo Pagano. Leo was van de KRO, de katholieke omroep. Het aardige van de KRO was dat ze in de rust al een zingend verslag maakte. Dat werd geschreven door Jan de Cler en gezongen door Henk Dorel. Hup Holland Hup. Na zo’n wedstrijd rende ik de straat op en vormde ik met mijn vriendjes het gouden binnentrio Abe Lenstra, Faas Wilkes en Kees Rijvers.”
Toto-formulieren
Fred Beerenfenger danst op meerdere bruiloften. Zo is hij ook Stadsgids bij het Gilde Leiden. Met nog 25 andere vrijwilligers gidst hij groepjes door de stad en vertelt de mensen over de mooie en interessante historie van de Sleutelstad. Fred: ,,Je wordt niet zo maar Stadsgids, hoor. Eerst ben je GIO, Gids In Opleiding. Daarna moet je nog examen doen, ‘aflopen’ heet dat.”
De UVS-archivaris koestert alles wat over zijn club gaat. Zo haalt hij een briefkaart uit 1931 voor de dag, waarin de toenmalige secretaris Henk Laman om een tijdelijke lening vraagt om de veldhuur te betalen. ,,Je merkt wel, er is weinig veranderd. Geld speelt bij een sportvereniging, dus ook bij UVS, vaak een rol.” Hier doelt Fred op de recente financiële problemen van de club. Het gaat de goede kant op met het oplossen hiervan.
,,Weet jij, bij sigarenmagazijn Laman aan de Herengracht moesten onder andere de totoformulieren worden ingeleverd, maar hier was eigenlijk ook het administratiekantoor van de club. Hier woonde secretaris Henk Laman. Een echte clubkanjer, bescheiden werkend op de achtergrond. Naar mijn weten was hij 25 jaar secretaris van de club. Deel uitmakend van een krachtig dagelijks bestuur onder leiding van (ere)-voorzitter Joop Wondergem (strijdbaar met als bijnaam De Witte Duif) en penningmeester Koos Ouwerkerk.”
Om bij de 90ste minuut nog terug te komen op zijn eigen jeugd bij UVS: ,,Na afloop douchen was verplicht, en met keurig gekamde haartjes naar huis.” Vroeger, vroeger, hij kan het niet laten: ,,Weet je, mijn moeder maakte kantoren schoon … voor ons. Mijn vader bracht na zijn werk ’s avonds medicijnen rond ….. voor ons, voor het gezin. Mooi hè!”
Niet te lang in het verleden blijven hangen, slotje maken. Laatste vragen: hoe lang zal hij nog als archivaris actief zijn? ,,Zo lang het kan”, klinkt het gedecideerd. En: wat gebeurt er met het archief wanneer jij stopt? ,,Ik ben bezig met het formeren van een team, dat wellicht het materiaal gaat digitaliseren. Dat wordt een klus. Je wilt niet weten wat er aan ‘papier’ in het archief zit. Er zal zeker een selectie gemaakt moeten worden. Gelukkig staat er al veel in de drie jubileumboeken.
En ja hoor, weer komt er een e-mail van Fred binnen. Hij twijfelt over een jaartal. Typisch Fred. ,,Iets is pas klaar wanneer het af is”, zei de archivaris eerder. Dat geldt ook voor dit profiel, natuurlijk.
Een merkwaardige man, Fred Beerenfenger. Tijdens onze 2×45 minuten, onderbroken door een kop thee (Earl Grey) sprak hij met geen woord over de Koninklijke onderscheiding die hij in 2012 kreeg opgespeld. ,,Voor uw verdiensten op gebied van sport en uw jarenlange inzet voor mensen met een beperking”, motiveerde wethouder Roos van Gelderen (SP/Jeugd, Zorg & Welzijn) toen, speldde de versierselen op en kuste de verbouwereerde Fred op beide wangen, met duidelijke instemming van Freds vrouw Mary.
Foto’s: Archief UVS
Actuele foto’s: J.P. Kranenburg.
Leidenamateurvoetbal (LAV) mag tien boeken ‘Een eeuw lang… Uit Vriendschap Saâm’ weggeven. Een prachtig, rijk geïllustreerd boek, met harde kaft, over de geschiedenis van UVS. Wil jij het boek hebben? Stuur een e-mail met jouw adres naar: redactie@leidenamateurvoetbal.nl De eerste 10 reacties krijgen het boek thuisbezorgd!
Reacties zijn gesloten.