EN TOEN WAREN ER NOG ZES
Een aantal jaren geleden heb ik de noodklok geluid om aan te geven, dat het niet goed ging met het Leidse jeugdvoetbal. Ik meldde toen, dat er nog 10 A juniorenteams waren. En hoe minder A juniorenteams er zijn, des te minder spelers komen er beschikbaar voor de standaardteams. Dit heeft al geleid tot het opheffen van verenigingen. Het zijn er momenteel nog 9, waarvan er 4 geen jeugdafdeling hebben. Te weten Footballtactory, LSVV 70, beide studentenverenigingen en FC Boshuizen en Leidse Boys. Ik kan u meedelen, dat het verloop nog niet tot staan is gebracht. Momenteel zijn er nog 6 onder de 19 teams in heel Leiden, verdeeld over 2 bij UVS en Docos en 1 bij Sporting Leiden en Roodenburg. De KNVB meldt eveneens een grote terugloop van leden en is een actie begonnen onder het mom van dat vooral jongere kinderen moeten gaan bewegen. De oorzaak, waarom veel jongeren het voetbal vaarwel zeggen, wordt niet genoemd. Ik beschrijf in dit verhaal vooral wat er binnen de voetbalteams gebeurd tijdens de voetballoopbaan van menig kind.
HOE VERLOOPT ZO’N PROCES?
Laat ik daarbij een onderscheid maken tussen de grote club met veel jeugdleden en de kleine club, die in iedere leeftijdsgroep met pijn en moeite maar 1 team op de been kan brengen.
Bij de kleine club zie je trainers, die ondanks het beperkte materiaal graag willen winnen. Ze gaan selecteren als ze 18 man hebben en selecteren = afvoeren. De beste 15 spelen en de 3 overige spelers zijn voor hen meer een last, die de anderen in de weg lopen. Bij profclubs worden immers ook de beste spelers opgesteld en ze conformeren zich aan dat gedrag, dat leidend is. Het gevolg is dat een aantal kinderen te weinig speelminuten krijgt, wordt verteld dat ze niet in het team passen en eigenlijk kunnen op bonjouren. Een ander verschijnsel is dat men iedereen laat spelen, maar het niveau is zo laag, dat een dergelijk team wekelijks de bietenbrug op gaat. Elke week met grote cijfers verliezen gaat voor spelers en trainer pijn doen en de motivatie verdwijnt. Het zijn vaak goedwillende ouders, die met de groep optrekken, waar zoonlief zijn partijtje mee blaast en dat stopt als zoonlief er de brui aan geeft. Het zijn 2 oorzaken, waardoor clubs klein blijven en velen afhaken.
Bij de grotere clubs zie je het piramide model. Denk maar eens aan de voetbalstart bij onze buurclub, waar 220 tot 350 kinderen op afkomen. Denk aan de 100 pupillen in iedere leeftijdsgroep, die al jarenlang enthousiast met voetballen starten op de Kikkerpolder. Ook bij die clubs begint men te selecteren en selecteren = afvoeren. Bij de grotere clubs zijn er gediplomeerde jeugdtrainers of oud voetballers voor de selectieteams en goedwillende ouders voor het restant of wat ook wel eens wordt geroepen “het contributie vee “. Enthousiaste oud voetballers melden zich met zoon lief aan . Die oud voetballers hebben een neus voor wie wat wel en wie niet wat met de bal kan. Het elftal gaat draaien als een lier en na een jaar of meerdere jaren verschijnen er kapers op de kust. De scouts van het betaalde en het amateurvoetbal. De krenten worden uit de pap gevist, de opbouw is verstoord. Het winnend team begint te verliezen en ineens is voetbal niet meer zo leuk. Een afhaakmoment nadert! Spelers stoppen, maar net zo goed de enthousiast begonnen trainer, die een mooi team in gedachte heeft, waarmee het eerste elftal in de toekomst verder zou moeten kunnen. De harmonie binnen de groep is verstoord en de lol is er dan voor menigeen van af.
De selectieteams trainen op prime time. Het ontbreekt hen aan niets. Goede ballen, een trainer, een leider, een assistent-scheidsrechter, alles om het team zo goed mogelijk te laten presteren dient voorhanden te zijn. Als tegenprestatie wordt er gekeken naar de stand op de ranglijst. Een jeugdtrainer, die met zijn team klinkende prestaties levert , mag blijven. Het is de waan van de dag, want hoeveel van zijn opgeleide spelers belandden er straks in het eerste team?
De spelers, die de selectie niet halen, daar zie je vaak het volgende mee gebeuren. Spelers, die jarenlang selectie hebben gespeeld en die hun plek kwijt raken aan gehaalde spelers van andere clubs, hangen de schoenen aan de wilgen of gaan in een lager vriendenteam ballen. Spelers, die al op jongere leeftijd buiten de selectie vallen, hebben baat aan een gemotiveerde ouder, die voor deze jongens opkomt. Die van een dergelijke groep een team kan maken. Zo’n ouder moet vaak boksen tegen de jeugdbestuurders van de grote clubs. Hij moet strijden voor passende trainingsruimte , trainingsuur en kleedkamer. Zijn onder de 17 jaar moet natuurlijk niet om 21.00uur beginnen met de training of mag op vrijdagavond komen, als er geen selectiespeler meer te bekennen is? Hij moet strijden voor zijn trainingsmateriaal en zal alleen succes hebben als hij de andere ouders als medestander kan meekrijgen. Hij zal voor zijn team moeten opkomen voor het spelen van oefenwedstrijden, want selectieteams gaan maar al te vaak voor. Dergelijke ouders krijgen vaak weinig aandacht van de jeugdbestuurders, want daar draait het vooral om wat het eerste team van de selectie gedaan heeft.
Gediplomeerde jeugdtrainers zie je zelden aan de gang gaan met een C 3, B 3. Daar is de KNVB opleiding niet voor. Komt het überhaupt voor dat een B3 wordt opgetrommeld om te fungeren als proefkonijnen bij een KNVB trainersexamen? Er is een opleiding KNVB voor juniorentrainer, maar die is vooral geënt op voetbal. Om het plezier te behouden is misschien een opleiding recreatievoetbal jeugdtrainer een optie? Iemand, die vooral aandacht heeft voor het spelelement van het voetbal?
De terugloop van jeugdleden heeft dus naar mijn mening veel meer te maken met de voetbalcultuur. Een voetbalcultuur, die wordt opgedrongen door het betaalde voetbal en waarbij er bijna uitsluitend plaats is voor de zogenaamde “kanjer “. De mindere god lijkt afgeschreven !!!
Ga dat maar eens doorbreken? Heeft u de oplossing?
Jan Lovink (gastcolumnist), Roodenburg
